Laatst geupdate op augustus 3, 2023 by Voeljegezond.nl
Elk mens moet bewegen. Sporten is immers goed voor onze gezondheid. Helaas gaat dit nog wel eens mis, met alle gevolgen van dien. Sportblessures komen dan ook vaak voor. Elk weekend moeten tig Nederlanders naar de eerste hulp omdat ze bijvoorbeeld tijdens een voetbalwedstrijd een blessure hebben opgelopen. Ook andere contactsporten resulteren vaak in sportblessures. Heb je geen goede warming-up of cooling-down gedaan? Je loopt dan nog meer kans op een blessure. Er zijn dan ook veel verschillende sportblessures. In dit artikel noemen we degene die het meeste voorkomen.
Verrekkingen en verstuikingen
Een verrekking wordt vaak gezien als een verstuiking, maar toch zit er wel degelijk verschil in deze sportblessures. Verrekkingen ontstaan namelijk wanneer je spieren of pezen scheurt of overstrekt. Pezen zijn overigens vezelige en dikke weefselkoorden die je spieren verbinden met je botten.
Een verstuiking is juist wanneer je een ligament scheurt of overstrekt. Ligamenten zijn net anders dan pezen, ze verbinden namelijk twee botten met elkaar in een gewricht.
en behandeling voor beide omvat meestal rust, ijs, compressie en elevatie (het RICE-principe). Daarnaast kan fysiotherapie nuttig zijn voor revalidatie en versterking. Bij ernstige gevallen kan een operatie noodzakelijk zijn om beschadigde weefsels te repareren.
Ontwrichtingen
Tijdens het sporten kan het beuren dat er een bot in je lijf ontwricht wordt. Vaak is zo’n ontwrichting zichtbaar, er hoeft dan dus niet eens meer een MRI scan gemaakt te worden. Dit wordt desondanks vaak nog wel gedaan om te controleren of het bot bijvoorbeeld ook gebroken is.
Je moet een ontwrichting trouwens zien als een bot dat uit de kom is geduwd. Dit leidt vaak tot pijn, zwellingen en zwakte. Het bot moet dan weer op zijn plek geplaatst worden door een arts.
Behandeling van ontwrichtingen omvat het terugplaatsen van het bot in de juiste positie door een getrainde medische professional, meestal onder lokale of algemene anesthesie. Daarna wordt het gewricht meestal geïmmobiliseerd met een brace of cast terwijl het geneest. Fysiotherapie kan nodig zijn om kracht en bewegingsbereik te herstellen.
Fracturen
Het is niet meer dan logisch dat je tijdens een contactsport het risico loopt dat een bot breekt. Dit kan in principe in je hele lichaam gebeuren, zelfs de botten in je hoofd kunnen een fractuur oplopen. Als een arts vermoedt dat een bot in je lijf gebroken is, wordt er een röntgenfoto van gemaakt. De arts ziet dan vrijwel direct of je daadwerkelijk te maken hebt met een fractuur. Eventueel kan er ook nog een MRI voet gemaakt worden als mogelijk een klein botje in dit gewricht gebroken is.
Behandeling van fracturen hangt af van de locatie en de ernst van de breuk. Het kan variëren van immobilisatie met een gipsverband tot chirurgische interventie om het bot te herstellen en metalen pinnen, schroeven of platen te plaatsen om stabiliteit te bieden tijdens de genezing. Herstel kan weken tot maanden duren en kan fysiotherapie omvatten om kracht en mobiliteit te herstellen.
Knieblessures
Ook zien we dat veel mensen tijdens het sporten een blessure oplopen aan hun knie. Dit kan bijvoorbeeld een ontwrichting of een fractuur zijn, maar je kunt ook een kruisband scheuren tijdens het sporten. Dit resulteert vaak in pijn en ongemak. Een gescheurde kruisband wordt vaak gecontroleerd met een MRI scan en moet vervolgens geopereerd worden.
Milde blessures kunnen worden behandeld met rust, ijs, compressie en elevatie, terwijl ernstigere blessures mogelijk een operatie vereisen om beschadigde structuren te repareren of te vervangen. Het herstel kan variëren van een paar weken tot meerdere maanden en omvat vaak fysiotherapie om de kracht en het bewegingsbereik van de knie te herstellen.
Snijwonden en schaafwonden
Snijwonden en schaafwonden zijn gebieden van schade aan het oppervlak van de huid. Een snijwond is een lijn van schade die door de huid en in de onderliggende spierweefsels kan gaan, terwijl een schaafwond oppervlakkige schade is die de onderliggende weefsels niet doordringt.
Snijwonden en schaafwonden kunnen bloeden of rood worden, geïnfecteerd raken en littekens achterlaten. De symptomen van snijwonden en schaafwonden omvatten bloeding, roodheid of zwelling rond de wond, en pijn of irritatie aan het huidoppervlak.
Een snijwond is meestal het resultaat van een ontmoeting met een scherp voorwerp, zoals een mes of scheermesje. Voorwerpen met dunne randen, zoals een stuk papier of een dunne kartonnen doos, kunnen ook snijwonden veroorzaken als ze niet voorzichtig worden gehanteerd. Een schaafwond kan worden veroorzaakt door een ontmoeting met een ruw oppervlak, zoals schuurpapier, onafgewerkt hout of beton. Wonden die door dieren worden toegebracht, zoals die veroorzaakt door kattennagels, worden vaak geclassificeerd als schaafwonden.
Om snijwonden en schaafwonden te voorkomen, vermijd gevaarlijke activiteiten en interacties met scherpe of ruwe oppervlakken. Draag kleding om je armen, benen en kern te beschermen, en wees je bewust van je omgeving. Als je toch een snijwond of schaafwond krijgt, maak deze dan schoon en behandel deze onmiddellijk om infectie te voorkomen.
Specifieke blessures die veel voorkomen
Nu zijn er ook nog een aantal specifieke blessures die een eigen naam hebben gekregen die nogal vaak voorkomen. Natuurlijk komen ze in de ene sport meer voor dan in de andere sport. Maar het zijn wel blessures om te voorkomen.
Tenniselleboog
Tenniselleboog, ook wel bekend als laterale epicondylitis, is een aandoening waarbij de pezen die hechten aan de buitenkant van de elleboog pijnlijk en ontstoken raken. Het wordt vaak veroorzaakt door overmatig gebruik van de onderarm, vooral in activiteiten die een grijpbeweging of draaibeweging van de pols vereisen, zoals bij het serveren in tennis. Deze blessure kan verergerd worden door een slechte techniek of ongeschikt materiaal.
Behandeling bestaat vaak uit rust, ijs, ontstekingsremmers en fysiotherapie. In sommige gevallen kan een brace voor de elleboog nuttig zijn om de belasting op de elleboog te verminderen. Ernstige gevallen kunnen een injectie met steroïden of zelfs een operatie vereisen.
Shin splints
Shin splints, of mediaal tibiaal stress syndroom, zijn een veelvoorkomende loopblessure. Ze worden veroorzaakt door overmatige krachten op het scheenbeen, vaak bij beginnende lopers die hun trainingsvolume te snel verhogen, of bij mensen die op harde oppervlakken lopen of slecht passende schoenen dragen.
De behandeling van shin splints omvat over het algemeen rust, ijs, en pijnstillers. Fysiotherapie kan ook nuttig zijn om de spieren rond het scheenbeen te versterken en de hardlooptechniek te verbeteren. Het dragen van schoenen met goede ondersteuning en het geleidelijk verhogen van het trainingsvolume kan ook helpen om shin splints te voorkomen.
Voorste kruisband riptuur
Een voorste kruisbandruptuur is een blessure aan een van de belangrijke ligamenten (banden) in de knie. Deze blessure wordt vaak gezien bij sporten met veel plotselinge stops en richtingveranderingen, zoals voetbal, basketbal, en skiën. Het gebeurt meestal als de knie te ver wordt gedraaid of naar achteren wordt geduwd.
De behandeling van een gescheurde voorste kruisband hangt af van de ernst van de blessure en de behoeften van de patiënt. Rust, ijs, en pijnstillers kunnen nuttig zijn in de acute fase na de blessure. Fysiotherapie kan helpen bij het herstel van de kracht en beweging van de knie. In veel gevallen kan een operatie nodig zijn om de gescheurde band te herstellen of te vervangen, vooral bij actieve mensen of atleten die willen terugkeren naar hun sport. Na de operatie is een uitgebreid revalidatieprogramma nodig om de knie weer volledig functioneel te krijgen.
Blessures voorkomen
Maar voorkomen is altijd beter dan genezen. Maar hoe doe je dat nou? We geven je een aantal tips mee die kunnen helpen om blessures te voorkomen.
Opwarmen en afkoelen
Neem altijd de tijd om je lichaam voor te bereiden op de activiteit die je gaat doen. Warming-up oefeningen verhogen de temperatuur en de flexibiliteit van je spieren, waardoor ze minder vatbaar zijn voor blessures. Het is ook belangrijk om na het sporten af te koelen om je lichaam te helpen herstellen en stijfheid te verminderen.
Aangepaste training
Zorg ervoor dat je training afgestemd is op je eigen fitheidsniveau. Overbelasting door te snel of te veel op te bouwen is een veelvoorkomende oorzaak van blessures.
Juiste techniek
Het leren en handhaven van de juiste techniek, of het nu gaat om hardlopen, gewichtheffen of zwemmen, is cruciaal om blessures te voorkomen. Overweeg om een coach of trainer in te huren als je nieuw bent bij een bepaalde activiteit.
Juiste uitrusting
Draag altijd de juiste uitrusting voor je sport. Dit kan variëren van geschikte schoenen tot beschermende uitrusting zoals helmen, kniebeschermers en mondbeschermers.
Rust
Rust is een essentieel onderdeel van het herstel. Het geeft je lichaam de tijd om te herstellen en te versterken. Zorg ervoor dat je voldoende slaapt en neem regelmatig rustdagen tijdens je trainingsschema. En niet alleen voldoende slaap maar ook goede slaap. Een goed matras is dus een vereisten.
Rekken en flexibiliteit
Regelmatig rekken kan helpen de flexibiliteit te verhogen en het risico op blessures te verminderen. Overweeg om activiteiten zoals yoga of pilates op te nemen in je routine.
Sterkte en conditionering
Naast de training voor je specifieke sport, kan algemene kracht- en conditietraining helpen je lichaam sterker en veerkrachtiger te maken, waardoor het risico op blessures wordt verminderd.
Hydratatie en voeding
Goede hydratatie en voeding zijn essentieel voor het herstel en de algemene gezondheid van je lichaam. Zorg ervoor dat je voor, tijdens en na je training voldoende vloeistoffen en voedingsstoffen binnenkrijgt.
Luister naar je lichaam
Last but not least, luister naar de signalen van je lichaam. Als je pijn voelt, neem dan een pauze. Overtrainen en het negeren van pijn kan leiden tot ernstigere blessures.
